|
Medieval Sourcebook:
Letter to Prester John
Prester John was a mythical Christian King beyond the world
of Islam which surrounded the eastern reaches of Christendom in
the later middle ages. This letter, edited by Gustav Oppert and
scanned by Willis Johnson addresses Prester John. If anyone would
like to translate the letter, and set the context, I will be happy
to add it to the Sourcebook.
EPISTOLA PRESBYTERI JOANNIS
[168] Nunciatur apud maiestatem nostram quod diligebas videre
excellentiam nostram, et mentio altitudinis nostre apud te. Sed
per apocrifarium nostrum cognovimus quod quedam ludicra et iocunda
volebas nobis mittere quibus delectaretur iusticia nostra. Etenim
si homo sum pro bono habeo, et de nostris per apocrifarium nostrum
aliqua tibi transmittimus quia scire volumus et desideramus, si
rectam fidem nobiscum habeas et per omnia credas in dominum nostrum
Jesum Christum. Cum enim nos homines esse cognoscimus querculi
tui te deum estimant, cum te mortalem et humane corruptioni subiacere
cognoscimus. De consueta largitatis nostre munificentia si aliquorum
que ad gaudia pertinet ullam habeas indigentiam per apocrifarium
tuum et per cedulam dilectionis tue nos certifica et impetrabis.
Accipe hyeruncam in nostro nomine et utere quia libenter utimur
lechito tuo, ut sic confortemus et corroboremus virtutes nostras
ad invicem.
Tigna quoque nostra respice et considera; quod si ad dominatorium
nostre maiestatis venire volueris maiores et dignioris nostre
domus dominum constituemus et poteris frui abundantia nostra ex
his que apud nos sunt et abundanter, et si redire volueris locupletus
redibo. Si vero vis cognoscere in quibus dominetur potentia nostra
crede sine dubio quod ego presbyter Joannes dominus dominantium
precello omnes qui sub celo sunt virtute divitiis et potentia.
Septuaginta duo reges sunt nobis tributarii. Devotus [169] sum
christianus et ubique Christianos quos clementie nostre regit
imperium defendimus et elemosynis nostris sustentamus. In voto
habemus visitare sepulchrum dominicum maximo exercitu prout dedit
gloriam maiestatis nostre humiliate et debellare inimicos crucis
Cbristi et nomen eius exaltare benedictum.
In tribus insulis dominatus nostre magnificentie est et terra
nostra extenditur ad ulteriorem Indiam in quo corpus sancti Thome
apostoli requiescit, per desertum progreditur ad solis ortum et
redit per devium in Babylonem desertam iuxta turrim Babel. Septuaginta
due provincie sunt nostre quarum pauce sunt christiane et unaqueque
habet regem pro se que omnes nobis sunt tributarii. In terra nostra
oriuntur cocodrulli, meta collinarum, cametennus, tinserete, panthere,
onagri leones albi et rubei, ursi albi, merale albe, cicade, mute
griphones, tigrides, lanne, hyene, equi agrestes, asini agrestes,
homines agrestes, homines cornuti, monoculi, homines habentes
oculos ante et retro sagittarque, fauni, satiri, piceni, cephali
gygantes quorum altitudo cubitorum novem, ciclopes et mulieres
eiusdem generis et avis qui vocatur Fenix et fere omne genus animalium
que sub celo sunt.
Habemus alias gentes que solummodo vescuntur carnibus tam hominum
quam animalium brutorum et aborrivorum que nunquam timent mori.
Et cum ex bis aliquis moritur tam parentes quam extranei avidissime
comedunt eum, dicentes sacratissimum esse humanam carnem manducare.
Nomina quorum hic sunt. Gog et Magog, Anie et Agit, Azenach, Fommeperi,
Befari, Conei, Samante, Agrimandri, Salterei, Armei, Anafragei,
Vintefolei, Casbei, Alanei. Istas gentes et alias multas Alexander
Magnus conclusit inter altissimos montes in parte aquilonis, quas
cum volumus ducimus super inimicos nostros et data eis licentia
a maiestate nostra quod eos devorent, nec homo nec animal remanebit
quin statim devoretur. Inimicis namque devoratis reducimus eos
ad propria loca. Et ideo reducimus quia si absque nobis reverterentur
omnes homines et animalia devorent. Iste, quindecim generationes
pessime ante consummationem seculi tempore scilicet Antichristi
egredientur a quattuor partibus terre et circuibunt universa castra
sanctorum et civitatem magnam Romam quam possumus dare filio nostro
qui primo nascetur cum universa terra Italia, Germania, utraque
Gallia, Anglia, Britannia, Scotia. Dabimus etiam et Hispaniam
et totam terram usque ad mare congelatum. Nec mirum quod numerus
earum est, sicut harena maris. He generationes secundum prophetam
propter suas abominationes non erunt in iudicio sed descendet
ignis de celo et ira dei consumet eos ita etiam quod cinis ex
eis non remanebit.
Terra nostra melle fluit, lacte ubique abundat. In aliqua terra
nostra Nulla venena nocent, nec garrula rana coaxat, Scorpio nullus
ibi, nec serpens serpit in herba. Et venenata animalia non possunt
ibi habitare nec aliquem ledere.
Inter paganos per quandam provinciam transit fluvius qui vocatur
Yconus, qui egrediens de Paradyso expandit sinus suos per universam
provinciam diversis meatibus, ibi inveniuntur smaragdi, saphyri,
carbunculi, topasii, crisoliti, conchini, berilli, sardii et plures
preciosi lapides.
Ibi nascitur herba que vocatur Assidos cuius radicem si quis super
se portaverit aereum spiritum effugabit, et cogit eum dicere quis
sit et unde et nomen eius, quare immundi spiritus in terra illa
neminem audent invadere. In alia quadam provincia nostra piper
nascitur et colligitur quod in frumentum et annonam et corium
et pannos commutatur. Est autem terra illa nemorosa ad modum carecti
plena per omnia serpentibus. Sed cum piper maturescit, veniunt
homines de proximis regionibus ferentes secum paleas stipulam
et ligna aridissima quibus cingunt nemus undique, et cum flaverit
ventus ponunt ignem infra nemus et extra ne aliquis serpens posset
exire. Et sic igne accenso moriuntur serpentes preter illos intrantes
cavernas; iam igne consumpto viri et mulieres parvi et magni portantes
furcas in manibus intrant nemus et serpentes assos extra nemus
proiiciunt, et sic piper siccatur et de arbusculis siccis colligitur,
hoc quoque nullis extraneis scire permittitur quod nemus situm
est ad radicem montis Olimphi unde fons perspicuus exoritur omnium
specierum saporem in se retinens.
Variatur autem sapor ille per singulas horas diei ac noctis et
profluit itinere trium dierum non longe a Paradyso unde Adam fuit
expulsus. Si quis de illo fonte ter gustaverit, nullam infirmitatem
illa die patietur semperque erit quasi triginta annorum quamdiu
vixerit. Et sunt ibi lapilli qui vocantur Nudiosi. Si quis hos
super se portaverit lumen ei non deficiet, et si minutum est restituitur.
Et cum plus inspicitur magis lumen acuitur. Legitimo carmine consecratus
reddit hominem invisibilem, fugat odia, concordiam parat, pellit
invidiam. [172]
In terra nostra est quoddam mare sine aqua sed harena tantum movetur
et intumescit undas ad similitudinem alterius et nunquam est tranquillum.
Hoc mare nullo modo transire potest. Et quamvis aqua careat inveniuntur
tamen iuxta littus in parte nostra diversa genera piscium ad comedendum
gratissimi et nusquam alibi usu. Trium dierum itinere ab hoc mari
sunt montes quidam ex quibus descendit fluvius lapidum eodem modo
sine aqua et fluit per terram nostram usque ad mare harenosum
et postquam mare intrat stat fluvius.
Isti lapides evanescunt nec ultra apparent et quamdiu fluit nullus
eum transire potest, aliis quattuor diebus patet transitus.
Est etiam inter mare harenosum et inter predictos montes in quadam
planicie lapis quidam incredibilis medicine qui curat Christianos
vel id fieri cupientes a quacunque detinentur infirmitate hoc
modo. Est lapis quidam cavus ad modum conche enee in quo semper
est aqua altitudine digitorum quattuor, custoditur a duobus senibus
reverende sanctitatis viris. Hi interrogant primo venientes, si
Christiani sint vel fieri velint deinde si sanitatem toto corpore
desiderent, qui quando fuerint professi vestibus propriis exuti
intrant concham, et si vera professi fuerint aqua incipit crescere
et ascendere super caput ipsorum, hoc ter faciendo iterum redit
ad cotidianam mensuram. Et sic qui intraverat exit sanus factus
a quacunque detinebatur infirmitate.
Juxta desertum inter montes inhabitabiles sub terra fluit quidam
rivulus ad quem non patet aditus nisi fortuitu casu. Aperitur
autem terra aliquando, et si quis intrare voluerit tunc potest
intrare et eum velocitate exire oportet ne forte terra claudatur,
et quicquid de terra rapitur lapides preciosi sunt et gemme; quia
harene et zabulum nihil aliud sunt quam preciosi lapides et gemme.
Rivulus ille fluit in aliud flumen quod homines terre illius [173]
intrant et magnam abundantiam preciosorum lapidum inde trahunt,
nec audent eos vendere nisi prius ad nos deferant, et si eos ad
usum nostrum volumus retinere data medietate precii illos accipimus.
Sinautem libere possunt vendere. Nutriuntur autem illorum populorum
pueri taliter in illa terra ad lapides inveniendos, ut quandoque
per tres aut quattuor dies sunt sub aqua. Ultra illud autem flumen
lapidum sunt decem tribus Judeorum qui quamvis fingant se legem
habere tamen servi nostri sunt et tributarii.
In terra nostra sunt vermes qui vocantur Salamandre. Isti vermes
non possunt vivere nisi in igne, et faciuut pelliculas quasdam
circa se sicut vermes qui faciunt sericum. Hi pellicule a dominabus
nostri pallacii operantur. Inde habemus pannos ad omnem usum nostrum.
Et isti panni renovautur et lavantur in igne fortiter accenso.
In auro et argento et lapidibus preciosis et omni genere animalium
et in numero gentium non credimus parem habere sub celo. Nullus
habitat pauper inter nos, omnes hospites et peregrinos recipimus,
fur nec predo invenitur apud nos, neque adulterium neque avaricie.
Ad bella procedimus quattuordecim Cruces aureas ornatas gemmis
preciosis loco vexillorum ante nos portari volumus et unamquamque
ipsarum sequuntur decem millia militum, et centum millia peditum
armatorum exceptis aliis qui sarcinis et curribus inducendis victualibus
deputati sunt. Adulator autem non habet locum, nulla divisio est
apud nos, homines nostri divitiis abundant, equos paucos habemus
et viles. [174] Neminem credimus nobis parem in divitiis et numero
gentium. Quando similiter, equitamus ante maiestatem nostram lignea
crux precedit nulla pictura neque auro neque gemmis ornata ut
semper simus memores passionis domini nostri Jesu Christi. Et
vas unum aureum plenum terra ut cognoscamus quod caro nostra in
propriam redigeretur originem id est in terram. Portatur etiam
ante nos aliud vas argenteum auro plenum ut omnes intelligant
nos esse dominum dominantium. Omnibus divitiis que sunt in India
superabundant et precellit magnificentia nostra. Inter nos nullus
mentitur nec etiam potest mentiri. Et si ibidem scienter mentitur
statim moritur id est quasi, mortuus inter nos reputatur. Nec
mentio eius fit apud nos, nec honorem ulterius apud nos consequitur.
Omnes sequimur veritatem et diligimus nos ad invicem, nullum vitium
apud nos regnat. Singulis annis visitamus corpus sancti Thome
Danielis prophete cum magno exercitu quod est in Babylone deserta,
et omnes armati sumus propter tyros et alios serpentes qui vocantur
densentes. Apud nos capiuntur pisces quorum sanguine tingitur
purpura. Munitiones habemus multas, gentes fortissimas et difformes,
dominamur etiam Amasonibus et Bragmanus.
Pallacium vero quod inhabitat sublimitas nostra est ad instar
pallacii quod sanctus Thomas edificavit Goudoforo regi in diversis
officiis et reliqua structure per omnia similis est illi. Laquearia
vero et tigna et epistilia sunt de lignis feri. Coopertura vero
eiusdem pallacii est de hebeno, ne aliquo casu posset comburi
vel concuti. In extremitatibus vero super culmen pallacii sunt
duo poma aurea, in unoquoque sunt duo carbunculi ut splendeat
aurum in die et carbunculi luceant in nocte. Maiores porte pallacii
sunt de sardino immixto cum cornu cerastes ne aliquis cum veneno
latenter possit [175] intrare. Cetere vero sunt de hebeno. Fenestre
sunt de cristallo. Mense in quibus curia nostra comedit alie ex
auro et alie ex metisto. Columne que sustentant mensas alie ex
ebore et alie ex metisto. Ante pallacium nostrum est platea quedam
in qua iusticia nostra solet expectare pugnantes in duello. Pavimentum
est de onichino ut ex virtute lapidum animus pugnantibus accrescat.
In predicto pallacio non accenditur lumen de nocte nisi quando
nutritur balsamo. Camera nostra in qua requiescit sublimitas nostra
mirabiliter est auro et omni genere lapidum ornata. Si vero alicubi
propter ornatum sit onichinus, circa ipsum eiusdem quantitates
sunt quattuor cornicule ut ex virtute earum temperetur iniquitas.
Balsamus quoque in eadem camera semper ardet. Lectus de saphyro
propter virtutem castitatis. Mulieres speciosissimas habemus sed
non accedunt ad nos nisi quater in anno scilicet causa procreandorum
filiorum et sic a nobis sanctificate ut Betsabee a David redit
unaqueque ad locum suum.
In mensa nostra quottidie comedunt triginta millia hominum preter
ingredientes, et hi omnes accipiunt expensas de camera nostra
tam in equis quam in aliis expensis, hec mensa est de preciossimo
smaragdo quam sustentant quattuor columne de ametisto, huius lapidis
virtus neminem sedentem in mensa, inebriari permittit.
Ante foras pallacii nostri iuxta locum in quo pugnantes agonisant
est speculum preciose magnitudinis, ad quod per gradus viginti
quinque ascenditur, gradus vero sunt de porphiretico et partim
de serpentine alabastro, a tercia parte inferius usque ad terciam
partem superius de cristallo, iaspide, smaragdo et sardonico;
superior pars de ametisto, iaspide et panthera. Speculum vero
uni soli columne innititur super basim columne due, super basim
alia basis supra quam columne quattuor, super quam iterum alia
basis super [176] ipsam columue XVI, super quas alia basis super
quas columne centum XXVIII, he columne et bases sunt ad speculum
in ascendendo et totidem sunt in speculo inferius descendendo,
in una incipimus ascendere et in una descendere. Columne autem
et bases eiusdem generis lapidum sunt cuius et gradus per quos
ad eos ascenditur. In summitate vero supreme columne est speculum
tali arte consecratum quod omnes machinationes et omnia que pro
nobis vel contra nos et adiacentibus et subiectis nobis provinciis
fiunt a contuentibus liquidissime videri et agnosci possunt. Custoditur
antem a tribus millibus armatorum tam in die quam in nocte. Ne
forte aliquo casu frangi possit et deiici.
Singulis mensibus serviunt nobis septem reges unusquisque in ordine
suo, duces sexaginta duo, comites, marchiones CCLXV exceptis illis
qui diversis officiis deputati sunt in curia nostra.
In mensa nostra comedunt omni die iuxta latus nostrum in dextera
parte archiepiscopi duodecim, in sinistra episcopi viginti. Patriarcha
sancti Thome prothopapa Sarmogeneum et architapes de Susis ubi
thronus nostre glorie residet et pallacium imperiale est, quorum
unusquisque per singulos menses per vices suas nunquam a latere
nostro discedit, abbates autem secundum numerum dierum anni servirent
nobis in capella nostra, et singulis mensibus redeunt ad propria,
et alii quottidie kalendis ad idem officium capelle revertuntur.
Habemus aliud pallacium non maioris longitudinis et amplitudinis
sed maioris pulcritudinis et altitudinis quod factum est per revelationem
patri nostro in somnis antequam nasceremur et ob sanctitatem et
iusticiam que mirabiliter ab eo fiebant vocabatur quasi deus,
et dictum est ei in somnis: O Quasi Deus surge fac fieri pallacium
filio qui nasciturus est tibi qui erit omnium terrenorum rex et
dominus dominantium universe terre. Ad pallacium [177] talem habebit
gratiam sibi a deo collatam, nullus ea die quo intrabit infirmabitur
nullus esuriet nec quis ibi stans morietur.
Nascitur etiam fons super omnia sapidissimus et odoriferus qui
nunquam exibit de pallacio, sed de uno angulo ad alium fluit per
pallacium ex adverso et ibi recipit eum terra, sub terra revertitur
ad ortum suum quemadmodum sol ab occidente revertitur ad orientem.
Sapit namque in ore cuiuscunque gustantis quicquid optabit comedere
et bibere. Tanto siquidem odore repletur pallacium ac si omnia
genera pigmentorum odorantium et unguentorum ibi pullularent,
de quo fonte si quis per triennium et sex menses tres bebdomadas
tres dies et tres horas omni die cibos ieiunus gustaverit, ita
quod ante ipsam et post horam et in spacio quod est infra principium
et finem uniuscuiusque istarum trium horarum gustaverit ante CCC
annos tres menses tres hebdomadas tres dies et tres horas non
morietur et erit semper in etate extreme iuventutis.
Porro quicumque tam diu vixit in uliima die predictorum temporum
convocat parentes et amicos suos dicens eis: Amici et proximi
mei, ecce iam cito moriemur rogo vos ut claudatis super me sepulchrum
et orate pro me; hoc nempe dicto illico intrabit sepulchrum et
valedicens eis deponit se quasi velit dormire. Et ut impleatur
prophetia finita iam hora reddit animam creatori. Videntes autem
hoc more solito plangent super corpus dilecti et clauso sepulchro
commendant eum domino et recedunt. Mane Quasi Deus pater meus
valde perterritus et commotus de tanta visione. Et cum cogitando
multum sollicitus esset de hoc altisonante audivit vocem quam
et omnes qui secum aderant audierunt dicentem: O Quasi Deus fac
quod preceptum est tibi, noli aliquid modo hesitare quia omnia
erunt sicut predicta sunt tibi. Ad hanc vocem confortatus est
pater meus et statim fecit fieri pallacium. In fundamento cuius
et parietibus sunt lapides preciosi et aurum liquatum optimum
pro semento. Celum eius id est tectum eius est de lucidissimis
saphyris et preclarissimis topasiis passim interpositis ut saphyri
ad similitudinem serenissimi celi, et topasii in modum stellarum
intus illuminent.
Pavimentum vero est de magnis tabulis cristallinis. Camera nec
aliqua alia divisio est infra pallacium sed columne de auro purissimo
ut acus formate ad invicem. Candelabra infra pallacium iuxta paries
sunt disposita, in unoquoque angulo sunt duo reliqua infra ipsos
locata, longitudo uniuscuiusque columne sunt sexaginta cubiti,
grossitudo est quantum quinque homines suis ulnis possunt cingere
et unaqueque habet in suo cacumine [178] carbunculum magnum ad
quantitatem magne amphore. Si ergo queris quare columne ad similitudinem
acus sunt acute: Dicendum quod hac de causa quod si ita late essent
superius sicut inferius pavimentum et totum pallacium non ita
ut illuminarent splendore carbunculorum. Et si queris utrum claritas
est ibi: Dicendum quod tanta claritas est ibi quod nihil tam exiguum
vel subtile posset excogitare si esset in pavimento quin posset
absque aliquo obstaculo intueri, nulla fenestra est in eo quin
imo claritas carbunculorum et aliorum lapidum preciosorum splendore
purissimi celi et lucidissimi solis aliquo modo posset obnubilari,
porta una est in eo de purissimo cristallo circumamicta auro.
Porta hec ad orientem altitudo cuius est centum XXX cubitorum
que quando sublimitas nostra venit ad pallacium per se aperitur
et clauditur nullo tangente.
Sed quando alii homines intrant hostiarii claudunt eam et aperiunt.
Omni siquidem die intramus pallacium istud ad bibendum de fonte
quando sumus in civitate illa in qua est pallacium que dicitur
Brichbrich. Quando vero equitamus facimus de fonte illo quocunque
imus nobiscum portari et omni die ieiuni gustamus sicut in paterna
visione preceptum est. Intramus etiam pallacium istud cum omni
curia nostra in die nativitatis nostre. Et quotiens coronamur
et sumus ibi tamdiu bibendo de fonte donec potuissemus ibidem
comedisse, et eximus inde tam leti et tam saturi ac si omni genere
ciborum pasti essemus.
Si iterum queris cum creator omnium fecit nos prepotentissimum
et gloriosissimum super omnes mortales quare sublimitas nostra
digniori et excellentiori nomine quam presbyteratus se nuncupari
non permittit; de hoc prudentia tua mirari non debet, hec est
enim causa quia plures in curia nostra ministeriales habemus qui
digniori nomine et officio quantum ad ecclesiasticas dignitates
spectat et in maiori quam nos in divinis officiis prediti sunt.
Dapifer enim noster est patriarcha et rex. Pincerna archiepiscopus
et rex. Camerarius episcopus et rex. Archimandrita id est summus
pastor vel princeps equorum rex et abbas. Quare altitudo nostra
non est passa se vocari eisdem nominibus vel ordinibus insigniri,
quibus curia nostra plena esse videtur. Et ob hoc minori nomine
et inferiori gradu propter [179] humilitatem magis elegit nuncupari.
Verumtamen si poteris dinumerare stel]as celi et harenas maris
sic dinumera dominium et potestatem nostram.
Finis.
Scanned from Der Presbyter Johannes in Sage und Geschichte,
Gustav Oppert ed. Berlin, 1870. (Second Edition) pp. 168-79. Gustav
Oppert recensit apud Berlin anno 1870. Willis Johnson convertit
apud Berkeley anno 1995.
This text is part of the Internet Medieval Source Book.
The Sourcebook is a collection of public domain and copy-permitted
texts related to medieval and Byzantine history.
Unless otherwise indicated the specific electronic form of the
document is copyright. Permission is granted for electronic copying,
distribution in print form for educational purposes and personal
use. If you do reduplicate the document, indicate the source.
No permission is granted for commercial use.
© Paul Halsall July 1997
[email protected]
The Internet History Sourcebooks Project is located at the History Department of Fordham University, New York. The Internet
Medieval Sourcebook, and other medieval components of the project, are located at
the Fordham University Center
for Medieval Studies.The IHSP recognizes the contribution of Fordham University, the
Fordham University History Department, and the Fordham Center for Medieval Studies in
providing web space and server support for the project. The IHSP is a project independent of Fordham University. Although the IHSP seeks to follow all applicable copyright law, Fordham University is not
the institutional owner, and is not liable as the result of any legal action.
© Site Concept and Design: Paul Halsall created 26 Jan 1996: latest revision 12 April 2024 [CV]
|
